„Nikada neću zaboraviti
Sandžak taj krvavi
Što caruje u zabludama
Što nad njim se bolan krik
Prolama“
( I. Dobardžić)
Ovih dana, nakon objavljivanja inicijative o autonomiji Sandžaka, u dnevnom listu „Vijesti“ bili smo u prilici upoznati se sa urgentnim reagovanjima aktuelnih crnogorskih dušebrižnika iz redova muslimansko-bošnjačkog nacionalnog korpusa. Iako i sami uglavnom konstatuju da nijesu upoznati sa detaljima pomenute informacije, isti zdušno i dosta agresivno osuđuju tu navodnu inicijativu. (Nažalost, bitna karakteristika crnogorskih Muslimana-Bošnjaka je da su vrlo ratoborni u istupima protiv svojih sunarodnika, što nije slučaj kada treba stati u odbranu njihovih prava!) Iz inicijalnog teksta implicira se da iza pomenute inicijative stoji predsjednik Rijaseta Islamske zajednice u Srbiji muftija Muamer ef. Zukorlić, koji je nedavno bio i nosilac izborne liste novoosnovane Bošnjačke kulturne zajednice (Ista je na izborima za Bošnjački nacionalni savjet u Srbiji osvojila ubjedljivo najveći broj glasova što nesumnjivo govori o ugledu koji Zukorlić uživa u svom narodu).
Da li žustre osude crnogorskih zvaničnih muslimansko-bošnjačkih prestavnika proističu iz činjenice da su isti u vrlo bliskim odnosima sa iskompromitovanim novopazarskim liderom Sulejmanom Ugljaninom, ministrom bez portfelja u srbijanskoj Vladi, koji je ubjedljivo poražen na pomenutim izborima za bošnjački nacionalni savjet? Da li isti zaziru od činjenice da je popularnost muftije Zukorlića prešla granice Sandžaka tj. Srbije, gdje je isti u relativno kratkom periodu ostvario izvanredne rezultate (povraćaj velikog broja oduzete vakufske imovine, osnivanje Univerziteta, Medresa, otvaranje narodnih kuhinja…), što se dijametralno razlikuje od učinka muslimansko-bošnjačkih lidera u Crnoj Gori kako na nacionalnom tako i na vjerskom planu (vakufska imovina u Crnoj Gori se i dalje besprizorno otuđuje na sve moguće načine tako da je iluzorno govoriti o eventualnom povraćaju ranije oduzete!).
Muftija Zukorlić u više navrata obilazi i štrajkače propalih novopazarskih preduzeća pri tom im pružajući kako moralnu tako i materijalnu pomoć bez obzira na njihovu nacionalnu i vjersku pripadnost! Muftija Zukorlić svom narodu sugeriše da treba živjeti uspravno i dostojanstveno, za razliku od muslimansko-bošnjačkih lidera u Crnoj Gori o čemu svjedoči i najsvježiji primjer njihovog promišljanja o Sandžaku (samo je nedostajalo da ga još nazovu Raškom oblašću!). Muslimani-Bošnjaci Crne Gore ne trebaju lidere koji će govoriti o njihovoj privrženosti državi jer to nikada nije ni bilo sporno. Takođe je poznato koliko nevinih muslimanskih žrtava je pobijeno u Sandžaku tokom Prvog a naročito Drugog svjetskog rata. Pa i prvi genocid počinjen je nad muslimanima Šahovića (današnjeg Tomaševa) 1924.godine!
Sudbina Sandžaka je da mu nijedna zvanična politika nije bila naklonjena. Teška istorijska kob sandžačkih Muslimana-Bošnjaka nije proistekla iz nemogućnosti zajedničkog življenja sa ostalim narodima na tom tlu, već zbog jedne kontinuirane diskriminatorske politike čiji eksponenti su i naši fingirani lideri koji nas uporno uče da ćemo biti bolji ukoliko se što više sagnemo!? Teška i sumorna istorija Sandžaka i muslimansko-bošnjačkog naroda u njemu uvijek je nepravedno bila van pozornosti naučne javnosti koja je uglavnom iz različitih pobuda i svojevrsnog oportuniteta zaobilazila njenu složenu i delikatnu tematiku i ostavljala politikantima svake vrste mogućnost orvelovske strategije „organizovanog zaborava“.
Iako su događaji koji su se odigrali na sandžačkom tlu, kao i duga, bolna drama muslimansko-bošnjačkog naroda malo poznati i istraženi, tragedija jednog ponosnog i hrabrog naroda se nikada neće zaboraviti!